Auteur van dit artikel: Phillip Dijkhorst

Introductie

Mijn naam is Phillip Dijkhorst, arts bij de Nederlandse Obesitas Kliniek, onderzoeker in het OLVG en bestuurslid van het Standardizing Quality of life measures in Obesity Treatment (S.Q.O.T.) initiatief. Om het effect van verschillende obesitasbehandelingen te vergelijken kijken artsen op dit moment vooral naar de hoeveelheid gewichtsverlies, het genezen van obesitas-gerelateerde ziekten zoals een hoge bloeddruk en suikerziekte, of vermindering van het risico op complicaties van een metabole operatie. Sterk onderbelicht is echter welk effect de verschillende behandelingen hebben op kwaliteit van leven en wat de ervaring van de patiënt zelf is.

Kwaliteit van leven

Om het onderwerp kwaliteit van leven in te leiden wil ik beginnen met een voorbeeld.
Een 27-jarige vrouw met een gewicht van 130 kg heeft een maagverkleinende operatie ondergaan. Twee jaar na de operatie weegt ze 95 kg met een BMI van 32kg/m2. De arts zou dan kunnen denken dat de operatie onvoldoende succesvol is geweest, omdat ze geen gezond BMI heeft bereikt. Veel belangrijker is echter het perspectief van de patiënt: deze vrouw komt nu namelijk met gemak de trap op, voelt zich lekkerder in haar vel, heeft na vier jaar eindelijk haar zwangerschapswens in vervulling zien gaan, onderneemt meer sociale activiteiten en heeft minder last van stigmatiserende gedachten over haar gewicht. Vanuit het patiëntperspectief is haar maagverkleinende operatie dus enorm succesvol geweest!

Kwaliteit van leven beslaat verschillende domeinen; van fysiek functioneren en fysieke symptomen tot psychologisch en sociaal functioneren, stigma en overtollige huid.
Om dit allemaal in kaart te brengen is het belangrijk dat de juiste vragenlijsten gebruikt worden. In het beste geval zijn deze vragenlijsten gemaakt en geselecteerd door experts en mensen die leven met obesitas en daarvoor behandeling ondergaan. Helaas worden er wereldwijd veel verschillende vragenlijsten gebruikt en worden de uitkomsten van de vragenlijsten vaak niet gedeeld met de patiënt in de spreekkamer.

Het S.Q.O.T. initiatief

Het S.Q.O.T. initiatief is opgezet door onderzoekers en chirurgen met expertise in obesitasbehandeling en heeft als doel om één wereldwijde standaardset aan vragenlijsten te maken. Hierin wordt het patiëntperspectief op de eerste plaats gezet.
Wij zouden graag bereiken dat elke patiënt vóór de operatie en jaarlijks daarna de belangrijkste vragenlijsten invult. De arts, diëtist, psycholoog en bewegingsdeskundige dienen deze uitkomsten (zowel de positieve als de negatieve) vervolgens in de spreekkamer te bespreken. Zo krijgen patiënten inzicht en terugkoppeling over de belangrijkste uitkomsten; namelijk de uitkomsten die zij zélf belangrijk vinden!